HOÀN THIỆN HỆ THỐNG TIÊU CHUẨN, QUY CHUẨN TIỆN NGHI ÂM HỌC TẠI VIỆT NAM, HẠN CHẾ Ô NHIỄM TIẾNG ỒN TRONG KHU DÂN CƯ

Chùm bài khoa học: HẠN CHẾ Ô NHIỄM TIẾNG ỒN ĐÔ THỊ, NHỮNG ĐIỀU CẤP BÁCH CẦN LÀM

HOÀN THIỆN HỆ THỐNG TIÊU CHUẨN, QUY CHUẨN TIỆN NGHI ÂM HỌC TẠI VIỆT NAM, HẠN CHẾ Ô NHIỄM TIẾNG ỒN TRONG KHU DÂN CƯ

Binh Pham, Thạc Sỹ Âm Học Kiến Trúc, Sydney University, Úc.

Khoa Pham, Thạc Sỹ Âm Học Môi Trường, Salford Univeristy, Manchester, UK. Thành Viên Liên Kết Hiệp Hội Âm Học Úc, & Nhóm chuyên gia công ty Liên doanh Sunjin Việt Nam

Có thể thấy ô nhiễm tiếng ồng trong các khu dân cư không còn là một hai trường hợp cá biệt mà diễn ra phổ biến trên khắp cả nước, đặc biệt là các đô thị lớn như Hà Nội và TPHCM. Điều này đang đặt ra yêu cầu sớm hoàn thiện hệ thống quy định pháp luật để quản lý tốt chất lượng tiện nghi âm thanh môi trường sống.

Trong một động thái tiên phong, theo Công văn 797 của UBND TP.HCM, chính quyền thành phố sẽ mở đợt cao điểm xử lý tiếng ồn, tập trung từ nay đến cuối năm 2021 nhằm xử lý triệt để và đảm bảo không xảy ra việc vi phạm tiếng ồn trong khu dân cư.  Tuy nhiên, để giải quyết “rốt ráo” triệt để nạn ô nhiễm tiếng ồn, cần có sự đổi mới đồng bộ từ các quy định, định mức cụ thể đến các quy chế về tổ chức đo, kiểm tra, giám sát, xử phạt các vi phạm ngay từ khâu đầu tư xây dựng ban đầu đến các giai đoạn sử dụng vận hành tiếp theo.

Tình trạng hát karaoke ồn ào trong khu dân cư tại TPHCM hiện nay

Kinh nghiệm từ các quốc gia phát triển có thể là những bài học rất hữu hiệu cho việc sớm hoàn thiện hệ thống quy định pháp luật tại Việt Nam về lĩnh vực này. Chính sách thiết yếu về tiếng ồn môi trường ở Vương quốc Anh quy định chi tiết với các khuyến nghị cụ thể với các mức khác nhau được đưa ra trong quy hoạch phát triển đô thị, xây dựng công trình, tiếng ồn giao thông đường bộ, tiếng ồn đường sắt, tiếng ồn máy bay, tiếng ồn tuabin gió và tiếng ồn giải trí. Các quy định này thường được áp dụng bao gồm:

  • ProPG: Quy hoạch & Tiếng ồn – Phát triển Khu dân cư Mới
  • BS 8233: 2014. Hướng dẫn cách âm, giảm ồn cho công trình
  • BS 4142: 2014. Phương pháp đánh giá và đánh giá âm thanh công nghiệp và thương mại.
  • Tính toán tiếng ồn từ giao thông đường bộ (CRTN)
  • Tính toán tiếng ồn đường sắt (CRN)
  • Tuyên bố Chính sách Quốc gia cho Anh, NPSE
  • NPPG – Hướng dẫn Thực hành Lập kế hoạch Quốc gia: Tiếng ồn
  • PPG24: Hướng dẫn Chính sách Lập kế hoạch 24: Hoạch định và Tiếng ồn (1994 đến 2012)
  • Quy định cách âm nguồn ồn
  • Cách âm (Đường sắt)
  • BS 5228-1: 2009 ‘Quy phạm thực hành về kiểm soát tiếng ồn và độ rung trên các công trường xây dựng và công trường mở. Tiếng ồn’
  • Sổ tay Thiết kế Cầu đường
  • Nguyên tắc của WHO về tiếng ồn cộng đồng
  • Hướng dẫn về tiếng ồn ban đêm cho Châu Âu
  • Hướng dẫn về Tiếng ồn Môi trường của WHO cho Khu vực Châu Âu 2018
  • Khung chính sách kế hoạch quốc gia, NPPF
  • Phòng ngừa và Kiểm soát Ô nhiễm Tích hợp (IPPC) (2008/1 / EC)
  • Quy định về Xây Dựng Tòa nhà
  • Đạo luật tiếng ồn
  • Hội đồng tiếng ồn CoP về tiếng ồn môi trường từ các buổi hòa nhạc 1994
  • Hướng dẫn thực hành tốt về tiếng ồn từ các quán rượu và câu lạc bộ của Viện Âm học
  • Bản tin Xây dựng 93: ‘Thiết kế Âm học của Trường học’
  • Bộ Y tế ‘Bản ghi nhớ Kỹ thuật Y tế 08-01 Âm học’
  • Tiếng ồn trang trại gió – ETSU-97 và “cập nhật”
  • Đạo luật về tiếng ồn và phiền toái theo luật định năm 1993
  • Tiếng ồn tần số thấp

Nếu tiếng ồn công nghiệp và / hoặc tiếng ồn thương mại xuất hiện trên địa điểm và được coi là “chi phối”, bộ quy chuẩn BS 4142: 2014. Phương pháp đánh giá và đánh giá tiếng ồn công nghiệp và thương mại sẽ được sử dụng để đánh giá tác động của tiếng ồn.

Đối với các dự án phát triển khu dân cư mới, ProPG: Quy hoạch & Tiếng ồn – Phát triển Khu dân cư Mới được sử dung để đánh giá ảnh hưởng tiếng ồn từ các nguồn giao thông (đường bộ, đường sắt và hàng không) và môi trường (công nghiệp, thương mại) đến dự án hình thành trong tương lai này.

Bộ quy chuẩn ProPG được xem xét áp dụng từ giai đoạn sớm nhất có thể của quá trình phát triển dự án nhằm kiểm soát thiết kế tiếng ồn tốt hơn cho toà nhà, bắt đầu từ giai đoạn xin giấy phép phát triển dự án. Phương pháp tiếp cận của ProPG được chia thành hai giai đoạn

  • Giai đoạn 1 – Đánh giá rủi ro tiếng ồn
  • Giai đoạn 2 – Đánh giá đầy đủ

Tuyên bố thiết kế âm học (Acoustic Design Statement ADS) sẽ được tạo để:

  • Chỉ ra các điểm / biện pháp cần lưu ý khi lập kế hoạch dự án
  • Khuyến nghị tương xứng với mức độ rủi ro do tiếng ồn môi trường ảnh hưởng đến công đồng dân cư tương lai.

Nhằm định lượng tiếng ồn môi trường và ảnh hưởng của nó, các tiêu chuẩn sử dụng các biện pháp khách quan khác nhau bao gồm:

  • Các biện pháp khách quan dựa trên mức áp suất âm thanh (dB).
    • Tiếng ồn môi trường: ‘A weighted’, ví dụ: dBA hoặc dB (A).
  • Các chỉ số tiếng ồn phổ biến khác bao gồm:
    • LAeq hiệu quả là mức âm thanh trung bình trong khoảng thời gian đo và là chỉ số được sử dụng phổ biến nhất để thiết lập giới hạn tiếng ồn môi trường;
    • LA10 là mức ồn vượt quá 10% của khoảng thời gian đo;
    • LA90 là mức ồn vượt quá 90% của khoảng thời gian đo và tương ứng với mức ồn nền ổn định (giữa các sự kiện);
    • Lden là mức ngày-tối-đêm (d = ngày, e = tối, n = đêm);
    • Lnight là mức thời gian ban đêm.
    • Khoảng thời gian cho phép đo phải được ghi trong ngoặc sau chỉ số tiếng ồn, ví dụ: LA90 (16 giờ, 07: 00-23: 00).

Ngoài ra trong các tiêu chuẩn này còn quy định mức ồn dựa trên mức độ âm thanh so với tính chất của âm thanh:

  • Dãy rộng tần số âm thanh (broadband noise)
  • Âm sắc tiếng ồn (tonal noise)
  • Tiếng ồn xung động (impulsive noise)
  • Biến động tạm thời (temporal fluctuations)

Các chỉ số tâm lý âm thanh (psychoacoustic metrics) như độ to (loudness), độ thô (roughness), độ sắc nét (sharpness), cường độ dao động (fluctuation strength), âm sắc (tonality), độ bốc đồng (impulsiveness) cũng có lúc được xem xét tuy chưa thật sự tích hợp vào các đánh giá tiếng ồn môi trường (vẫn đang được các chuyên gia âm học trên thế giới tích cực nghiên cứu).

Các quy định về các chỉ số khách quan này được áp dụng dựa vào có các nghiên cứu sâu rộng về các ảnh hưởng của tiếng ồn đối với cuộc sống con người như là:

  • Khó chịu
  • Rối loạn giấc ngủ
  • Ảnh hưởng đến sức khỏe: v.d. bệnh tim mạch
  • Hiệu ứng thính giác (không phổ biến trong tiếng ồn môi trường).

Đây có thể là những kinh nghiệm rất tốt để trong thời gian tới, các bộ, ban ngành, cơ quan hữu quan cùng tiếp tục xem xét, đánh giá và có những điều chỉnh kịp thời hệ thống tiêu chuẩn và quy chuẩn Việt Nam. Đồng thời, do nguồn nhân lực trong lĩnh vực này còn rất thiếu, nên rất cần sớm có nhiều cơ chế chính sách hợp lý để khuyến khích sự tham gia vào cuộc mạnh mẽ của của các chuyên gia chuyên ngành, các tổ chức tư vấn khoa học có uy tín chất lượng trong nước và quốc tế, trên cơ sở sử dụng các nền tảng – hệ thống thiết bị chuyên dụng hiện đại, hướng tới xây dựng một môi trường sống văn minh, hiện đại, an toàn, tiện nghi theo đúng nghĩa./.

Array