Đánh giá hiện trạng hiện nay, tuy nhà cao tầng đã bùng nổ xây dựng, việc tổ chức các tầng căn hộ đã được chăm chút nhưng không gian tầng mái các tòa nhà chung cư vẫn là những diện tích còn bị để ngỏ. Bằng chứng là rất nhiều tòa nhà chung cư chỉ sử dụng diện tích mái để đặt một số các hệ thống thiết bị phụ trợ . Việc tổ chức không gian giao lưu cộng đồng trên tầng mái chung cư cao tầng chắc chắn có thể là một hướng đi tốt, bổ sung phần không gian tiện ích còn rất thiếu trong nhà chung cư, cũng như tối ưu hóa diện tích xây dựng công trình đồng thời hạn chế những hình ảnh công trình chung cư cao tầng có mái “nhếch nhác”, làm ảnh hưởng cảnh quan đô thị.
Mái chung cư cao tầng – phần không gian còn để phí
Nếu chiêm ngưỡng các tòa nhà chung cư từ trên cao, không khó để có thể bắt gặp hình ảnh những mái nhà chung cư ở các thành phố lớn nước ta đang trong tình trạng bị bỏ rơi. Các công trình chung cư, thậm chí là chung cư cao tầng chất lượng cao thường đơn thuần sử dụng không gian mái là nơi bố trí những bể chứa nước Inox chói lóa mắt, những bể chứa nước bê tông xù xì, những cục nóng điều hòa lổn nhổn, hay đơn giản chỉ là những khoảng mái phủ đầyrêu phong, đầy cỏ rác.
Với kiến trúc cảnh quan cảnh quan đô thị, điều này đang đem góc nhìn chưa đẹp, làm xấu bộ mặt cảnh quan chung của đô thị. Rất nhiều không gian mái nhà chung cư sau thời gian sử dụng, thiếu sự bảo dưỡng cẩn thận đã bị xuống cấp, bong tróc, bẩn thỉu, bệ rạc. Về hiệu quả đầu tư và sử dụng công trình, để không tầng mái là một sự lãng phí đáng kể diện tích xây dựng bởi dù vẫn tính vào tổng diện tích sàn nhưng phần không gian này hoàn toàn không phát huy thêm được tiện ích sử dụng cho cư dân chung cư. Trong khi đó, tại các đô thị lớn, trong bối cảnh đất vàng – đất kim cương dành cho xây dựng công trình, nhu cầu các không gian tiện ích – giao lưu cộng đồng (sân chơi, vườn tiểu cảnh, bể bơi, không gian thư giãn và giao lưu…) là rất cần thiết nhưng lại rất thiếu và rất khó đáp ứng. Cùng với đó, theo cách bố trí thông thường, để đảm bảo chống nóng trực tiếp cho công trình, diện tích mái công trình luôn cần được đầu tư để thi công cách nhiệt, chống thấm… với mức độ phức tạp về thiết kế thi công cũng như chi phí đầu tư xây dựng rất đáng kể.
Lổn nhổn xập xệ trên mái chung cư cũ và cả chung cư mới
Tối ưu hóa với không gian giao lưu cộng đồng – thư giãn trên mái chung cư cao tầng.
Tại Hà Nội, dù còn chưa có nhiều, nhưng việc một số công trình chung cư cao tầng như Cầu Giấy Center Point (110 Cầu Giấy Hà Nội) do các kiến trúc sư Công ty Liên doanh Sunjin Việt Nam thiết kế có thể là một tín hiệu đáng mừng, góp phần loại bỏ hình ảnh những mái nhà chung cư nhếch nhác, đồng thời tạo dựng vẻ đẹp và tiện ích sử dụng mới cho công trình. Một công trình cao tầng có diện tích mái trung bình từ 700 – 1500 m2 nếu được sử dụng tối ưu bố trí các không gian tiện ich giao lưu cộng đồng – thư giãn sẽ góp phần tạo dựng các giá trị thẩm mỹ kiến trúc cảnh quan cho đô thị, tiện ích sống cho cư dân trong các tòa nhà.
Bể bơi và không gian thư giãn trên mái chung cư cao tầng tại TP Brisbane (Australia)
Trên thế giới, ý tưởng tổ chức các không gian giao lưu cộng đồng –thư giãn trên tầng mái các chung cư cao tầng không phải là mới. Các công trình chung cư cao tầng tại quốc gia phát triển đi trước như Singapore, Australia luôn đi đầu với xu thế này do những hiệu quả tối ưu về thẩm mỹ kiến trúc và tiện ích mà phương án thiết kế tổ chức không gian mang lại. Ngoài các ưu thế về tối ưu hóa diện tích sử dụng, bổ sung các không gian giao lưu cộng đồng thiết yếu, đầy cá tính tạo nên ưu thế và vẻ đẹp riêng cho công trình, bằng việc tận dụng không gian mái để bố trí các chức năng giao lưu cộng đồng –thư giãn, các công trình chung cư cao tầng tại TP Gold Coast ( Austrlia) hay Singapore đạt được thêm cả các ưu thế mới như:
Bể bơi vô cực và không gian vườn trên mái công trình Marina Bay Sand tại Singapore
- Ưu thế về mặt thẩm mỹ tiện ích: Tầng mái được sử dụng với nhiều chức năng như bể bơi vô cực (một trào lưu và chuẩn mực mới của chung cư hiện đại, vườn trên mái với các không gian cây xanh mát mắt, khu vực vui chơi an toàn dành cho trẻ em, khu vực thư giãn yên tĩnh và giao lưu quây quần cho cư dân. Cùng với đó, tầng áp mái sẽ được tổ chức đóng vai trò như tầng phụ trợ. Các hệ thống bể nước mái và hệ thống bơm tuần hoàn – ống kỹ thuật phục vụ bể bơi sẽ được bố trí gọn gàng ngay bên trong tầng áp mái phía dưới này. Các vấn đề về sử dụng thích ứng với điều kiện thời tiết nhiệt đới cũng hoàn toàn được giải quyết nếu có các giải pháp tổ chức che năng và thông gió cách nhiệt sinh thái – nhân tạo đi kèm.
- Ưu thế về tổ chức vi khí hậu: với hệ thống bể bơi và vườn xanh trên mái đóng vai trò như một lớp cách nhiệt “sinh thái” thay thế hoàn toàn và giảm thiểu chi phí so với lớp cách nhiệt vật chất thông thường. Tầng áp mái với chiều cao phù hợp, khả năng thông gió tối ưu cũng góp phần làm tăng khả năng cách nhiệt cho các tầng căn hộ phía dưới.
- Ưu thế về an toàn kết cấu: Với trình độ công nghệ xây dựng như hiện nay giải pháp tổ chức không gian lưu cộng đồng –thư giãn trên tầng mái chung cư hoàn toàn không làm thay đổi nhiều về khung kết cấu cũng như phát sinh chi phí đầu tư xây dựng chung cư cao tầng. Bên cạnh đó, việc bố trí hệ thống bể bơi với khối tích phù hợp trên mái cũng sẽ làm giảm sự rung lắc theo phương ngang của công trình cao tầng. Điều này đã được các nhà chuyên gia xây dựng Nhật Bản nghiên cứu áp dụng đại trà để chống động đất cho cho các công trình cao tầng tại đất nước Mặt trời mọc.
Theo Ths.Kts Đinh Văn Thành – Chủ trì thiết kế công trình Cầu Giấy Center Point: “Ngay từ ban đầu, chúng tôi đã nghiên cứu xu hướng giải pháp này ở nhiều quốc gia trên thế giới ở. Các thể nghiệm thiết kế công trình tại TPHCM của công ty Liên doanh Sunjin Việt Nam thời gian vừa qua cũng đã cho thấy những hiệu quả của xu hướng giải pháp trên. Ở Hà Nội, công trình Cầu Giấy Center Point là một trong những công trình đầu tiên có giải pháp bố trí không gian giao lưu cộng đồng –thư giãn trên mái. Điều này mang đến rất nhiều hiệu quả sử dụng và mỹ quan đô thị, cách nhiệt tối ưu cho tầng căn hộ phía dưới, mà không làm phát sinh bất kỳ vấn đề nào về giải pháp kết cấu cũng như chi phí. Bể bơi vô cực trên mái với khối tích – độ sâu hợp lý, và hệ thống vách lan can kính cùng các giải pháp thiết kế đảm bảo an toàn và các hình thức trang trí bằng ánh sáng – vật liệu ấn tượng trở thành một điểm nhấn tiện ích – một điểm check in thú vị cho cư dân. Trong thời gian tới, chắc chắn nên khuyến khích đẩy mạnh xu hướng trên./.
Thiết kế không gian bể bơi thư giãn tầng mái chung cư Cầu Giấy Centerpoint
